27 stycznia 2023 roku w Czytelni Głównej Krośnieńskiej Biblioteki Publicznej odbyło się spotkanie z prof. Jackiem Leociakiem, literaturoznawcą, historykiem literatury, profesorem nauk humanistycznych, który prezentował swoją najnowszą książkę „Zapraszamy do nieba. O nawróconych zbrodniarzach”. Spotkanie prowadziła pisarka i antropolog kultury - dr Monika Sznajderman.
Prof. dr hab. Jacek Leociak jest kierownikiem Zakładu Badań nad Literaturą Zagłady w Instytucie Badań Literackich PAN, członkiem założycielem Centrum Badań nad Zagładą Żydów przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, redaktorem rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”. Opublikował m.in.: „Getto warszawskie” (wspólnie z Barbarą Engelking), „Doświadczenia graniczne”, „Spojrzenia na warszawskie getto”, „Młyny boże” (książka była nominowana do Nagrody Literackiej Nike), „Biografie ulic” (za którą otrzymał Nagrodę Klio w kategorii varsaviana), „Wieczne strapienie” oraz „Warszawski trójkąt zagłady” (wspólnie z Zofią Waślicką-Żmijewską i Arturem Żmijewskim; książka była nominowana do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy). Wydał także (wraz z Martą Janczewską) „Antologię Archiwum Ringelbluma”. Wspólnie z Barbarą Engelking przygotował koncepcję galerii Zagłada w Muzeum Polin. W 2019 roku został uhonorowany prestiżową Nagrodą im. Kazimierza Wyki.
W książce „Zapraszamy do nieba. O nawróconych zbrodniarzach” autor pisze m.in.:
Rudolf Höss, komendant Auschwitz-Birkenau - powracający na łono Kościoła katolickiego, skruszony, przystępujący do spowiedzi i na kolanach przyjmujący w celi więzienia w Wadowicach komunię świętą - nie tylko może, ale wręcz musi być zbawiony. Jeśli chrześcijańskie orędzie ma mieć sens, jeśli miłosierny Bóg jest naprawdę miłosierny, nie odrzuca nikogo i bezgranicznie kocha wszystkich ludzi - Höss jest zbawiony. Poprzez swoją śmierć i zmartwychwstanie Pan Jezus oczyścił każdego człowieka (również Hössa) z wszelkiego grzechu i otworzył mu drogę do zbawienia. Bez nawróconego i zbawionego Hössa chrześcijaństwo rozpada się w proch. Na szali wagi, którą trzyma Pan Jezus, jeden nawrócony Rudolf Höss jest więcej wart niż milion sto tysięcy wymordowanych pod jego nadzorem ofiar. Jeśli ktoś wzbrania się przed zaakceptowaniem takiej logiki miłosierdzia, jeśli w kimś tlą się wątpliwości, jeśli coś przeszkadza mu w przyjęciu tej Tajemnicy - nie jest dobrym chrześcijaninem. Nie można być bowiem chrześcijaninem „trochę”. Albo-albo.
Podczas spotkania prof. Jacek Leociak zastanawiał się nad fenomenem nawrócenia religijnego, nie tylko z perspektywy teologii, ale także z pozycji innych nauk humanistycznych (socjologii czy psychologii religii). Zadawał też trudne pytania odnoszące się do teologii nawrócenia (np. czy nawróceni zbrodniarze nie są już zbrodniarzami).
Joanna Łach
