Biblioteka publiczna w Krośnie została utworzona w 1947 roku jako placówka powiatowa. W dniu 7 stycznia 1947 roku powołano Bronisławę Mercik na stanowisko kierownika, a pierwszego wpisu do inwentarza dokonano 14 stycznia. Podobnie jak wiele innych placówek bibliotecznych tworzonych na mocy Dekretu o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi z 1946 roku, w pierwszym okresie działalności, tj. w latach 40. i 50. spełniała podstawowe zadanie, jakim było upowszechnianie czytelnictwa wśród najszerszych rzesz społeczeństwa, wyrabianie nawyków czytania i zainteresowań książką. Przyszło to tym łatwiej, że Krosno posiadało bogate tradycje oświatowe w okresie przed II wojną światową. Istniała tu biblioteka Towarzystwa Szkoły Ludowej, a w okolicznych miejscowościach (Białobrzegi, Suchodół) funkcjonowały czytelnie ludowe i biblioteki wiejskie, gdzie koncentrowało się życie kulturalne mieszkańców.
Oficjalne otwarcie placówki dla czytelników nastąpiło w pierwszym kwartale 1948 roku. Biblioteka posiadała wówczas 2.377 książek, 820 czytelników i obsługiwała 28 punktów bibliotecznych na terenie powiatu krośnieńskiego. Swoją siedzibę miała najpierw w Rynku nr 8, a później przy ul. Staszica 1. Jej pracą kierowały kolejno: Izabela Gonet i Maria Jaskot (do 1955 roku).
W styczniu 1948 roku władze Krosna podjęły starania o utworzenie odrębnej placówki dla mieszkańców miasta. Powołano Miejski Komitet Biblioteczny z przewodniczącym Jerzym Krzyżanowskim, który już w marcu uzyskał dwuizbowy lokal o powierzchni 96 m2 w Rynku pod numerem 14, a organizację biblioteki powierzono Romanowi Filipowiczowi, znanemu w mieście bibliofilowi. Księgozbiór biblioteki miejskiej powstawał z darów społecznych, zakupów w wydawnictwach „Książka”, „Wiedza”, „Czytelnik” oraz książek przekazanych przez Naczelną Dyrekcję Bibliotek Ministerstwa Oświaty. Uroczyste otwarcie Biblioteki Miejskiej wraz z Czytelnią nastąpiło 15 stycznia 1949 r. Na etacie bibliotekarza z przygotowaniem zawodowym pracował Józef Panek. Społeczny organizator placówki Roman Filipowicz zmarł w marcu 1949 roku.
W 1954 roku połączono bibliotekę powiatową z biblioteką miejską (w oparciu o pismo Ministerstwa Kultury z dn. 14 lipca i uchwałę Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Krośnie). W strukturze Powiatowej i Miejskiej Biblioteki wyodrębniono: Dział Instrukcyjno-Metodyczny, który podlegał bezpośrednio kierownikowi placówki, Dział Gromadzenia i Opracowania Zbiorów oraz Dział Udostępniania Zbiorów (z wypożyczalnią dla dorosłych, wydzielonym księgozbiorem dla dzieci, czytelnią i komórką informacyjną). Biblioteką kierował Józef Panek (l. 1955-1960). PiMBP nadzorowała w owym czasie 9 bibliotek gromadzkich i 72 punkty biblioteczne w powiecie krośnieńskim, w tym 3 w dzielnicach rolniczych Krosna.
W 1961 roku Biblioteka przeprowadziła się do 4-izbowego pomieszczenia w budynku przy ul. Staszica 4, gdzie w rok później otworzyła oddział dla dzieci. W latach 60. biblioteki osiedlowe w Polance i Suchodole zostały przekształcone w filie Powiatowej i Miejskiej Biblioteki w Krośnie. Mimo braku pomieszczeń o wystarczającej powierzchni biblioteka prowadziła ożywioną działalność kulturalno-oświatową. W szkołach, świetlicach i domach kultury organizowała imprezy dla dzieci, a także liczne spotkania z pisarzami dla młodzieży i dorosłych.
W lutym 1972 roku z budynku przy ul. Staszica 4 przeniesiono do wykupionej prywatnej nieruchomości przy ul. Wielkiego Proletariatu 6 (obecnie Grodzka) Dział Udostępniania Zbiorów, Dział Gromadzenia i Opracowania Zbiorów, Dział Organizacyjno-Administracyjny i Księgowość. Tu również wydzielono pomieszczenie dla czytelni. Dział Instrukcyjno-Metodyczny pozostał przy ul. Staszica 1, a Oddział dla Dzieci zajął parterowy budynek przy ul. Ordynackiej 8.
W dniu 20 maja 1971 r., na osiedlu Tysiąclecia otwarto Filię nr 4, którą usytuowano tymczasowo w budynku administracji osiedla przy ul. Janka Krasickiego (obecnie Magurów), a w 1975 roku przeniesiono do pawilonu usługowego przy ul. Krakowskiej 124, gdzie mieści się do dziś. Od 1974 roku działała również biblioteka publiczna w dzielnicy Białobrzegi, którą PiMBP przejęła jako Filię nr 5 w marcu 1975 roku.
27 sierpnia 1975 r. decyzją Wojewody Krośnieńskiego Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna uzyskała status biblioteki wojewódzkiej, a wraz z nim nadzór merytoryczny nad siecią bibliotek w dawnych powiatach: bieszczadzkim, brzozowskim, jasielskim, krośnieńskim i sanockim oraz zadanie koordynacji działalności kulturalno-oświatowej w bibliotekach publicznych województwa krośnieńskiego. Na dyrektora placówki powołano Mariana Terleckiego, kierownika biblioteki od 1965 roku, a na zastępcę Teresę Maj. Lata 1975-78 to okres zmian w Bibliotece: etatowe wzmocnienie Działu Instrukcyjno-Metodycznego (11 instruktorów), utworzenie Działu Informacyjno-Bibliograficznego (1978 r.), wydłużenie czasu otwarcia wypożyczalni i czytelni, wprowadzenie kopertowego systemu rejestracji wypożyczeń. Biblioteka organizowała liczne imprezy kulturalne, sesje popularnonaukowe, konferencje czytelnicze i liczne spotkania z pisarzami. W 1977 roku Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Krośnie posiadała 4 filie w mieście oraz 4 punkty i zatrudniała 41 pracowników.
W 1981 roku przeniesiono z ul. Ordynackiej do pomieszczenia o powierzchni 129 m2 przy ul. Mickiewicza 15 Oddział dla Dzieci. Były tam warunki do otwarcia czytelni z 16 miejscami. W tym samym budynku otwarto Filię nr 6 dla dorosłych. W rezultacie przejęcia księgozbiorów bibliotek związkowych utworzono w 1983 roku kolejne filie biblioteczne: Filię nr 3 przy ul. Marksa (obecnie Paderewskiego) i Filię nr 7 w Turaszówce. Od 1985 r. uruchomiono bibliotekę objazdową (bibliobus), który obsługiwał 8 tras wiejskich dawnego powiatu jasielskiego i krośnieńskiego, ale ze względów ekonomicznych funkcjonował tylko do 1991 roku.
Ważnym wydarzeniem w historii Biblioteki był rok 1987, kiedy nastąpiła przeprowadzka do pawilonu usługowego przy ul. Wojska Polskiego 41. Na powierzchni 1.084 m2 znalazły pomieszczenie wszystkie działy Biblioteki, w tym wypożyczalnia z wolnym dostępem do półek i czytelnia z 15 miejscami dla czytelników. W rok później (listopad 1988 r.) otwarto tu również Dział Zbiorów Audiowizualnych z książką mówioną, przeznaczony do obsługi niewidomych i niedowidzących oraz Filię nr 8, którą usytuowano w wyremontowanym lokalu przy ul. Mickiewicza 15 (dzisiejsze osiedle ks. Markiewicza).
W 1990 roku w związku z wejściem w życie reformy samorządowej Biblioteka Wojewódzka w Krośnie była zmuszona ograniczyć nadzór merytoryczny nad siecią bibliotek w województwie (m.in. zlikwidowano centralny zakup książek i wprowadzono tzw. konsultacje przywarsztatowe celem zapobiegania likwidacji i łączeniu bibliotek). Na stanowisku dyrektora placówki w wyniku konkursu Mariana Terleckiego zastąpiła Teresa Leśniak (1994 r.), w rok później powołano zastępcę - Bogusławę Bęben.
Lata 90. to dla Biblioteki okres aktywności w wielu obszarach. Dokonano remontów i modernizacji placówek w mieście (Filia nr 4 i Filia nr 8), w 1997 roku przeniesiono z ul. Waryńskiego (obecnie Pużaka) do budynku Przedszkola Miejskiego nr 8 Filię nr 3, nawiązano współpracę z bibliotekami w Euroregionie Karpackim (konferencja w Iwoniczu-Zdroju, 1996), rozpoczęto publikację „Krośnieńskich Zeszytów Bibliotecznych” (od roku 1997 do dziś ukazało się 25 numerów).
W marcu 1999 roku Biblioteka w Krośnie uchwałą Rady Miasta została przejęta przez samorząd i zmieniła nazwę na Krośnieńska Biblioteka Publiczna. Zlikwidowano Dział Instrukcyjno-Metodyczny, przyjęto nowy statut, regulamin organizacyjny i zmieniono strukturę organizacyjną placówki. Natomiast od 1 grudnia 2003 roku KBP pełni również funkcje biblioteki powiatowej dla bibliotek gminnych powiatu ziemskiego.
W marcu 2004 znacznie zwiększyła się powierzchnia Biblioteki - na drugim piętrze budynku przy ul. Wojska Polskiego 41 oddano do użytku pomieszczenia o łącznej powierzchni użytkowej 388 m2, w których zlokalizowano Czytelnię Główną, Dział Informacyjno-Regionalny oraz Salonik Artystyczny - miejsca aktywnie promującego literaturę i sztukę w ramach cykli Środy Artystyczne i Literackie, poprzez systematyczną organizację spotkań autorskich i wernisaży lokalnych i regionalnych artystów oraz różnego rodzaju formy działalności kulturalno-edukacyjnej (warsztatów, konferencji), a także spotkań integrujących środowisko lokalne, w tym członków organizacji i stowarzyszeń.
W 1995 roku rozpoczęto proces komputeryzacji placówki, którego pierwszy etap zakończono w 2000 roku uruchomieniem komputerowego systemu rejestracji czytelników i wypożyczeń w Wypożyczalni Głównej. W 2002 roku w miejsce zlikwidowanej przy ul. Ordynackiej 8 Czytelni dla Dzieci przeniesiono Dział Zbiorów Audiowizualnych.
W latach 2007-2009, głównie dzięki dotacjom pozyskanym z Programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego MECENAT, wszystkie filie wyposażone zostały w sprzęt komputerowy z bezpłatnym dostępem do Internetu. Obecnie wszystkie agendy posiadają również oprogramowanie umożliwiające zdalną pracę na jednej bazie danych z międzynarodowym formatem danych MARC 21. Biblioteka posiada ponad 80 stanowisk komputerowych z dostępem do Internteu.
Rok 2009 to okres istotnych zmian w strukturze organizacyjnej Biblioteki. Oddział dla Dzieci, zlokalizowany przy ul. Ordynackiej 8, przeniesiono do Biblioteki Głównej w miejsce Filii nr 8, przeniesionej tu wcześniej z ul. Mickiewicza 15, natomiast Dział Zbiorów Audiowizualnych przekształcono w Filię nr 6 - Centrum Multimedialne i wyposażono w profesjonalny sprzęt umożliwiający korzystanie zarówno z druków tradycyjnych, jak i sprzętu komputerowego oraz Internetu osobom niewidomym i słabo widzącym. Tutaj zlokalizowany również największy w regionie zbiór książki mówionej. Swoją siedzibę zmieniła również Filia nr 3, przenosząc się do lokalu przy ul. Witosa 1e.
Biblioteka może poszczycić się znaczącymi osiągnięciami w dziedzinie współpracy pomiędzy bibliotekami publicznymi Lwowa, Svidnika, Prešova, Miszkolca, Egeru i Nyiregyházy. Liczne, wspólnie organizowane konferencje i projekty (m.in. w 2005 r. przy dofinansowaniu Fundacji Karpackiej realizowano polsko-słowacki projekt „Miejsca od innych droższe”, a w maju 2006 r. w Krośnie odbyła się międzynarodowa konferencja „Animacja czytelnicza w bibliotekach dziecięcych w Euroregionie Karpackim - perspektywy współpracy”).
W 2007 roku we współpracy z Podduklanską Kniżnicą w Svidniku, KBP opracowała i wydała dwujęzyczną publikację „Krosno-Svidnik : wydawnictwa pogranicza 2000-2006” oraz przygotowała wystawę wydawnictw pogranicza zaprezentowaną w Krośnie podczas Targów Euroregionalnych „Kontakt” w maju oraz podczas Dni Svidnika na Słowacji w czerwcu. Podjęte działania zrealizowano w ramach projektu „Krosno - niepowtarzalne miasto w wyjątkowym miejscu” z Programu Interreg III A Polska - Republika Słowacka. Z kolei w 2008 roku wspólnie z Obwodową Biblioteką dla Dzieci we Lwowie zrealizowano konferencję pod nazwą „Literatura ponad granicami” w ramach Programu „Promocja czytelnictwa” ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Krośnieńska Biblioteka od kilku lat podejmuje skuteczne działania w celu pozyskania pozabudżetowych środków finansowych, umożliwiających rozszerzenie jej działalności, zarówno pod względem działań merytorycznych, jak i rozwoju infrastruktury technicznej. O skuteczności tych działań świadczą realizowane w ostatnich latach projekty w ramach Programów Operacyjnych Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego takie jak: Inspiracje Literackie - Krośnieńskie Spotkania z Literaturą Współczesną, Magiczne podróże po literaturze,Biblioteka w sieci - wdrożenie nowoczesnego systemu informatycznego wraz z elektronicznym zabezpieczeniem zbiorów, W przestrzeniach literatury, Z książka w roli głównej - animacja czytelnictwa dziecięcego 2008, Biblioteka nowoczesnym centrum informacji i promocji czytelnictwa: w 2009 roku Rozbudowa i digitalizacja regionalnych zasobów informacyjnych Krośnieńskiej Biblioteki Publicznej, w ramach którego zakupiono sprzęt do digitalizacji zbiorów, sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie dLibra, umożliwiające tworzenie biblioteki cyfrowej. W tym samy roku zrealizowano ze środków MKiDN adresowany do dzieci projekt z zakresu edukacji teatralnej Teatr, teksty i preteksty... oraz promujący czytelnictwo Krośnieński Kalejdoskop Literacki. Rok 2010 to okres realizacji dwóch projektów z Programu MKiDN „Wydarzenia artystyczne. Priorytet 4: Literatura” Literacko-Artystyczna Akademia Słowa oraz Interakcje Literackie - promocja literatury najnowszej”. Biblioteka współuczestniczy również w realizacji projektów miejskich. W wyniku realizowanych zadań Biblioteka gości najbardziej znanych twórców, z kraju i z zagranicy.
Łączna wartość zadań realizowanych przez Krośnieńską Biblioteką w ramach pozyskanych dotacji wyniosła w latach 2007-2024 blisko 2 mln zł.
Uruchomiona w 2009 roku Krośnieńska Biblioteka Cyfrowa oraz Baza Informacji Regionalnej to kolejny krok w rozszerzeniu oferty i usług Biblioteki oraz aktywizacji społeczności lokalnej do systematycznego wykorzystywania zasobów informacyjnych, w tym dziedzictwa kulturowego regionu w formie cyfrowej.
Biblioteka systematycznie włącza się również do realizacji imprez kulturalnych o zasięgu miejskim (Jarmark Krośnieński, Krośnieńskie Dni Rodziny, Ferie Zimowe, Lato w Mieście, Targi Euroregionalne) i międzynarodowym (Dni Kultury Węgierskiej, Karpackie Klimaty), a także działań ogólnopolskich promujących literaturę i czytelnictwo jak Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich czy Ogólnopolski Tydzień Bibliotek.
Od 1999 roku pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Krosna i Starosty Powiatu Krośnieńskiego realizowany jest Krośnieński Konkurs Literacki z udziałem dzieci i młodzieży z województwa podkarpackiego.
Od 2007 roku w Bibliotece działają Dyskusyjne Kluby Książki, w ramach których odbywają się systematyczne spotkania poświęcone wybranym utworom literatury polskiej i światowej, a od 2009 roku również Klub Miłośników Filmu, Klub Podróżnika, Klub Seniora.
O Krośnieńskiej Bibliotece i jej działaniach często informują media, co obok licznych własnych wydawnictw promocyjnych (informatory o imprezach kulturalnych, katalogi wystaw, foldery, zaproszenia) i systematycznie aktualizowanego serwisu internetowego stanowi istotną promocję placówki.
Jej działalność jest doceniana również przez władze oraz szacowne gremia bibliotekarskie w kraju, czego wyrazem są prestiżowe liczne nagrody: m.in. KBP została uhonorowana w 2003 roku medalem Bibliotheca Magna Perennisque, w 2008 r. pierwszą nagrodę za najlepiej przeprowadzony Tydzień Bibliotek w województwie podkarpackim, I nagrodą w Polsce za najlepiej przeprowadzony Tydzień Bibliotek w konkursie SBP w 2009 roku oraz wyróżnieniem specjalnym w konkursie Mistrz Promocji Czytelnictwa 2009 dla laureatów poprzednich edycji konkursu za utrzymanie wysokiego poziomu popularyzacji książek i czytelnictwa (KBP była laureatem tego konkursu w 2007).
Biblioteka jest postrzegana jako prężna placówka kultury w regionie. Odnoszone sukcesy to efekt wieloletniej, systematycznej pracy na rzecz społeczności lokalnej, efektywnej współpracy z samorządami lokalnymi i aktywności w zakresie podejmowania nowych wyzwań.
W 2017 roku KBP uroczyście obchodziła 70. rocznicę utworzenia i z tej okazji wydana została publikacja jubileuszowa, opisująca jej działalność w latach 2007-2016.
Na koniec 2023 roku Biblioteka posiadała 7 filii na terenie miasta liczącego 43.110 mieszkańców i 11.494 stałych czytelników, którzy odwiedzili wypożyczalnie 127.780 razy i wypożyczyli na zewnątrz 310.484 jednostek inwentarzowych. Z oferty czytelni skorzystało 27.951 osób, korzystając na miejscu z 77.039 tytułów wydawnictw zwartych i ciągłych. Użytkownicy KBP mieli do dyspozycji zbiory liczący 343.038 jednostek zbiorów, w tym 281.034 wol. książek i czasopism oprawnych, 59.943 jednostek zbiorów specjalnych oraz ok. 90 tytułów czasopism bieżących.
Osiągane wyniki sytuują Bibliotekę wśród bardziej aktywnych i kreatywnych bibliotek publicznych w regionie i kraju.
Więcej informacji o historii Krośnieńskiej Biblioteki w publikacjach: Biblioteki Publicznej w Krośnie 60 lat przed jutrem, Krosno 2007
oraz Krośnieńska Biblioteka Publiczna : 70 lat od powstania – dekada zmian i rozwoju 2007-2016, Krosno 2017.
