21 czerwca 2023 r. w Czytelni Głównej Krośnieńskiej Biblioteki Publicznej odbył się wykład Borysa Płonki „Węgrzy - stosunki demograficzno-etniczne na przestrzeni dziejów”. Spotkanie zorganizowane zostało pod honorowym patronatem Zbigniewa Ungeheuera, Konsula Honorowego Węgier na Podkarpaciu.
Borys Płonka, ur. w 1968 r., ukończył UMCS w Lublinie, kierunek prawo. Zawodowo zajmuje się windykacją należności, od 1993 r. pracuje w Elektromontażu Rzeszów S.A. Jego pasją jest geografia, zwłaszcza demografia - i historia.
W latach 80-tych XX w. prowadził badania geograficzne, zarówno zespołowo - Zespół Naukowy Politechniki Rzeszowskiej - badania Jeziora Solińskiego - lato 1980, jak i samodzielnie - Libia - lato 1981.
Jego pierwszy artykuł ukazał się w 2013 r. w Pracach Geograficznych „Studia nad geopolityką XX wieku” pod redakcją prof. Piotra Eberhardta.
W 2018 r. wydał książkę „Węgrzy - stosunki demograficzno- etniczne na przestrzeni dziejów” - efekt ośmioletniej pracy naukowej oraz wielu podróży na tereny historycznych Węgier. Publikacja obejmuje demograficzną historię Węgier i Węgrów od momentu wędrówki i zasiedlenia Basenu Karpackiego do najnowszych spisów z XXI w. Zawiera wiele map, wykresów i tabel oraz obszerną bibliografię - obejmującą pozycje z literatury polskojęzycznej i węgierskojęzycznej.
W 2022 r. ukazała się kolejna publikacja (broszura) Borysa Płonki „Kark von Czoernig i jego wielka mapa narodowości Cesarstwa Austriackiego”, w której autor opisuje mało znanego w Polsce statystyka, geografa austriackiego i jego mapę przedstawiającą stosunki etniczne w Cesarstwie Austriackim w połowie XIX stulecia.
Podczas wykładu Borys Płonka mówił m.in. o formowaniu się plemion węgierskich i początkach państwa węgierskiego na przełomie X i XI w. Zaprezentował też dzieje Węgier i stosunki demogarficzno-społeczne w kolejnych wiekach. Mówił m.in. o utracie suwerenności przez Królestwo Węgierskie w 1526 r., po przegranej bitwie pod Mohaczem. Przedstawił historię Węgier w czasach monarchii austro-węgierskiej, podczas I wojny światowej, w okresie międzywojennym oraz w latach 1939-1945. W skrócie omówił sytuację Węgier po II wonie światowej, obecną sytuację narodowościową Węgrów w Basenie Karpackim oraz sytuację diaspory węgierskiej na świecie.
Część wykładu poświęcił relacjom polsko-węgierskim. Polacy i Węgrzy byli sąsiadami przez prawie 1000 lat. Wzajemne kontakty nie były naznaczone konfliktami, ale pokojową egzystencją. W przeszłości naród polski i węgierski miał wspólnych władców i walczył z tym samym wrogiem (tureckim, austriackim, rosyjskim). Polscy patrioci - na czele z gen. Józefem Bemem - brali udział w węgierski powstaniu narodowym 1848-1849. Węgrzy wsparli Polaków w czasie wojny polsko-bolszewickiej w 1920 r. (dostarczyli 22 mln sztuk amunicji). Także po klęsce kampanii wrześniowej (1939) państwo węgierskie udzieliło pomocy Polakom. Natomiast w 1956 r. społeczeństwo polskie poparło dążenia niepodległościowe Węgrów.
Również Zbigniew Ungeheuer mówił o stosunkach polsko-węgierskich, a szczególnie o działaniach krośnieńskiego Stowarzyszenia Portius, które nawiązuje do historycznych związków polsko-węgierskich, dba także o rozwój współczesnych kontaktów polsko-węgierskich w sferze społeczno-kulturalnej i gospodarczej (handlowej).
Uczestnicy spotkania mogli obejrzeć fotografie Borysa Płonki, wykonane podczas licznych podróży na tereny historycznych Węgier, pokazujące bogatą i różnorodną tradycję i kulturę narodu węgierskiego oraz piękne węgierskie zabytki.
